Rodzaje protez zębowych: jaki typ wybrać i ile za niego zapłacę?

Próchnica zębów oraz choroby dziąseł mogą z czasem prowadzić do częściowej lub całkowitej utraty uzębienia. W takich sytuacjach konieczne może być skorzystanie z uzupełnień protetycznych, jakimi są protezy zębowe. Istnieje wiele typów protez, niektóre z nich zastępują pojedyncze ubytki a inne uzupełniają wszystkie zęby wraz z dziąsłami. Pacjenci mają również wybór pomiędzy protezami zakładanymi samodzielnie a stałymi. Czym charakteryzują się poszczególne rodzaje protez zębowych i jak dokonać najlepszego wyboru dostosowanego do indywidualnych potrzeb?

Spis treści:

1. Czym są protezy zębowe?
2. Rodzaje protez zębowych stałych
3. Rodzaje ruchomych protez zębowych
4. Które protezy zębowe na NFZ są refundowane?
5. Ile kosztuje proteza zębowa? Cena zależy od wielu czynników
6. Jakie protezy zębowe polecają użytkownicy i stomatolodzy?

Co to są protezy zębowe?

Protezy zębowe stanowią syntetyczne zamienniki brakujących naturalnych zębów. Rodzaj zalecanej dla danej osoby protezy zależny będzie od stopnia utraty uzębienia oraz oczekiwań wobec jej wyglądu i trwałości. Uzupełnienia protetyczne sprawdzą się zarówno u osób, które całkowicie straciły zęby jak i tych, dla których jest to jedynie potrzeba wizualnej poprawy stanu uzębienia. Nowoczesne protezy zębowe mogą gwarantować doskonały komfort użytkowania oraz dyskrecję, dlatego warto zapoznać się z ich dostępnymi rodzajami i wybrać najlepszą dla siebie opcję.

Główne rodzaje protez to uzupełnienia stałe oraz ruchome. W przypadku wyboru przez pacjenta protezy zębowej ruchomej ma on możliwość samodzielnego ściągania sztucznych zębów oraz zakładania ich w zależności od potrzeb. Natomiast protezy stałe są przymocowane do elementów zdrowych zębów pacjenta lub elementów kostnych, przez co pacjent nie ma możliwości samodzielnie ich zdjąć.

Rodzaje protez zębowych stałych

Protezy zębowe stałe to sztuczne zęby, które są trwale przymocowane do części kostnych znajdujących się w szczęce. Wyglądają i funkcjonują dokładnie tak jak naturalne, zdrowe zęby. Osoba nosząca stałą protezę nie musi martwić się o jej przesunięcie lub przypadkowe wypadnięcie, co znacznie zwiększa komfort ich codziennego użytkowania. Warto również wiedzieć, że implanty do stałych protez mogą obejmować wszystkie zęby lub pojedyncze ubytki, w zależności od potrzeb pacjenta.

Nowoczesne protezy zębowe całkowite lub częściowe o charakterze stałym najczęściej mają budowę porcelanową, lub ceramiczną. Na przestrzeni wieków znacznie zwiększyła się jakość ich wykonania. Obecnie dostępne sztuczne zęby pozwalają na pozbawione bólu, komfortowe użytkowanie. Istotną cechą trwałych protez zębowych jest również fakt, że ułatwiają one żucie pokarmów chrupiących oraz twardych, co jest sporym utrudnieniem w przypadku noszenia ruchomych sztucznych zębów.

Implanty zębowe

Implanty zębowe mocowane są za pomocą tytanowych śrub do elementów kostnych znajdujących się w jamie ustnej. Składają się z trzech części takich jak korona zęba, łącznik oraz implant. W zależności od stanu zębów oraz ilości elementów kostnych znajdujących się w jamie ustnej wprowadzone mogą być implanty pojedyncze lub całościowe, zastępujące wszystkie zdrowe zęby.^[1]

Ważne jest, że ten rodzaj sztucznego uzębienia musi być wprowadzony w niedalekim czasie od całkowitej utraty danego zęba. Po upływie kilku miesięcy może być za późno, ponieważ z czasem zanika również kość, do której mocuje się śrubę będącą podstawą nowego zęba.

Sam zabieg wprowadzania implantu jest przeprowadzany z użyciem znieczulenia miejscowego i może trwać około 3 godzin. Czas trwania zależy jest od ilości wprowadzanych implantów, ogólnego stanu uzębienia i stopnia widoczności elementów kostnych w jamie ustnej. Podczas jednej wizyty wprowadzonych może zostać kilka implantów, zależne jest to jednak od decyzji lekarza i możliwości finansowych pacjenta.

Podstawowym czynnikiem, sprawiającym, że nie każdy może pozwolić sobie na taką formę protezy zębowej jest jej bardzo wysoka cena. Nie wliczając indywidualnych cen gabinetów lekarskich za konsultacje lekarskie, przygotowanie oraz zakładanie śruby i korony, jeden podstawowy implant zębowy na łączniku tytanowym kosztuje około:

Korona dentystyczna

Korona dentystyczna stanowi uzupełnienie, które ma na celu odtworzyć naturalną koronę zdrowego pojedynczego zęba. Nasze uzębienie z czasem ulega starciu, przebarwieniu lub odpryskiwaniu dlatego warto skorzystać z tej metody jeśli zależy nam na bardzo dobrym efekcie wizualnym. ^[2]

Uzyskanie korony dentystycznej jest procesem dwuetapowym. Na pierwszej wizycie dentysta nakłada zazwyczaj koronę tymczasową. Pacjent przez określony okres czasu nosi ją i sprawdza pod kątem użytkowym oraz wizualnym. Zazwyczaj w trakcie drugiej wizyty tymczasowe wypełnienie zęba jest usuwane i zastępowane trwałym.

Cena korony dentystycznej zależna jest głównie od materiału jej wykonania. Najczęściej stosowane są uzupełnienia zębowe porcelanowe, ceramiczne oraz te na podbudowie metalowej. Najlepszą pod względem ekonomicznym decyzją będzie wybór korony porcelanowej na metalu. Jej średni koszt nie wliczając w to cen wizyty lekarskiej to średnio:

Mosty dentystyczne

Mosty dentystyczne stanowią rozszerzenie korony dentystycznej. Nakłada się je w momencie gdy występuje konieczność odbudowania minimum trzech znajdujących się obok siebie koron. Zakres zębów, jaki mogą obejmować jest znacznie wyższy i zależny od indywidualnego stanu uzębienia pacjenta.

Most dentystyczny będzie dobrym wyborem dla osób, które mają startą lub nadniszczoną większą liczbę zębów. Jego założenie jest bardzo podobne do zakładania pojedynczych koron zębowych. W trakcie pierwszej wizyty specjalista zakłada uzupełnienie tymczasowe dopasowując z pacjentem idealny rozmiar i kolor mostu. Druga wizyta polega na ściągnięciu mostu tymczasowego i zamienieniu go na trwałe wypełnienie nadniszczonych zębów.

Ceny mostów zębowy, tak jak ceny pojedynczych koron zależne są od materiału ich wykonania oraz indywidualnych cenników gabinetów stomatologicznych. Średnia cena pojedynczego elementu w moście porcelanowym na podstawie metalowej wynosi około:

Licówki

Licówki to rodzaj uzupełnienia zęba w postaci nakładek mających na celu poprawę wyglądu pod kątem ewentualnych nierówności czy przebarwień. W zależności od potrzeb oraz możliwości finansowych można wybrać między innymi pomiędzy licówkami kompozytowymi a porcelanowymi, które charakteryzują się zwiększoną trwałością, ale też znacznie wyższą ceną.

Samo założenie licówek odbywa się w ciągu jednej wizyty stomatologicznej natomiast musi być wyprzedzone konsultacją dentystyczną. Podczas takiej wizyty wstępnej lekarz musi określić dokładny stan uzębienia i usunąć ewentualne zanieczyszczenie lub próchnicę. Przed nałożeniem licówek wskazane jest również wykonanie skalingu i piaskowania, w celu dokładnego oczyszczenia zębów.

Ze względów ekonomicznych, najczęściej wybieranym rodzajem tego typu uzupełnień zębowych są licówki kompozytowe. Ich cena, nie wliczając w to wcześniejszego leczenia i oczyszczania zębów wynosi około:

Protezy zębowe ruchome

Najczęściej wybieranym przez pacjentów typem sztucznego uzębienia są protezy ruchome. Ich szeroka dostępność oraz stosunkowo niska cena sprawiają, że wiele osób decyduje się właśnie na ten sposób wypełnienia utraconych lub zniszczonych zębów. W zależności od indywidualnych potrzeb oraz stopnia zniszczenia zębów można wybrać protezy ruchome całkowite lub częściowe.^[3]

Ruchome protezy będą stanowiły dobry wybór dla osób potrzebujących szybkiego zastąpienia utraconych kilku zębów lub ich całości. Sprawdzą się również w przypadku gdy potrzebujemy tymczasowego zastąpienia zęba w celach wyłącznie kosmetycznych lub wizualnych. Minusem stosowania tego typu uzupełnień jest ich zmniejszona trwałość i stabilność w jamie ustnej, co może powodować ich wypadanie lub przemieszczanie się w trakcie posiłków, lub innych codziennych czynności.

Proteza akrylowa

Proteza akrylowa to najczęściej wybierany rodzaj sztucznych zębów o charakterze ruchomym. Dostępna jest zarówno w formie protezy całkowitej jak i częściowej. Tego typu uzupełnienie ubytków zębowych powinno być stosowane w ciągu dnia oraz ściągane na noc, aby błony śluzowe oraz dziąsła mogły odpocząć i się zregenerować. Protezy akrylowe powinny być wymieniane średnio co 5 lat, lub szybciej w przypadku zniszczenia czy naruszenia jej struktury.^[4]

Proteza akrylowa zakładana i ściągana jest samodzielnie przez pacjenta. Po otrzymaniu tego rodzaju sztucznych zębów ważny jest okres adaptacyjny, który może trwać nawet do kilku miesięcy. W tym czasie pacjent przyzwyczaja się do codziennego funkcjonowania, w tym jedzenia i mówienia, które mogą być utrudnione przez obecność ruchomego ciała obcego w jamie ustnej. Istotna jest również codzienna higiena i prawidłowe dbanie o sztuczne zęby, ponieważ zaniedbane szybciej się zniszczą i mogą stać się siedliskiem bakterii.

Zdecydowaną zaletą protezy akrylowej jest fakt, że raz na 5 lat może być ona refundowana przez NFZ, co pozwoli całkowicie pokryć koszty jej wyrobienia lub wymiany. Wnosząc o dofinansowanie sztucznych zębów należy jednak pamiętać, że refundowane są wyłącznie najprostsze i najtańsze rodzaje protez. Podstawowa ruchoma proteza akrylowa ruchoma kosztuje około:

Nowoczesne protezy zębowe elastyczne

Protezy zębowe elastyczne to coraz częściej wybierany rodzaj sztucznych zębów. Ich zdecydowaną zaletą jest brak metalowych elementów przy mocowaniu. Przyczynia się to do szybszej akceptacji przez pacjenta tego rodzaju uzębienia, co znacznie skraca okres adaptacyjny.

Proteza zębowa elastyczna charakteryzuje się wyjątkową lekkością oraz zwiększającym się stale rodzajem materiałów, z których może być wykonywana. Przyczynia się to do dużego zainteresowania ze strony pacjentów. Warto jednak pamiętać, że ze względów zdrowotnych zalecane jest wykonywanie tylko częściowych protez elastycznych. Nie powinny one zastępować całego uzębienia, ponieważ mogłyby wywoływać zaburzenia stawu skroniowo-żuchwowego.

Najczęściej występujące rodzaje protez elastycznych to:

• Proteza acronowa, charakteryzująca się wysoką elastycznością oraz wytrzymałością, co sprawia, że bardzo trudno jest ją uszkodzić. Dzięki temu, że pozbawiona jest metalowych elementów, pełni doskonałą funkcję estetyczną. Ten rodzaj protezy ruchomej cechuje się również wysoką i stosunkowo szybką akceptacją przez jamę ustną pacjenta.

• Proteza acetalowa, wykonana jest z bardzo wytrzymałego materiału, który chroni sztuczne zęby przed ewentualnym zniszczeniem. Acetal wyróżnia się barwą, która pozwala na dopasowanie elementów protezy w taki sposób, aby były jak najbardziej zbliżone do naturalnego koloru uzębienia. Czynnik ten znacznie zwiększa funkcję wizualną tego ruchomego uzupełnienia.

• Proteza nylonowa, wyprodukowana jest w sposób pozwalający na szybką adaptację sztucznych zębów przez pacjenta. Trwały materiał, z którego jest wykonana pozwala na normalne funkcjonowanie bez obaw, że sztuczne zęby ulegną nagłemu zniszczeniu. Istotną cechą tego rodzaju wypełnienia zębowego jest również brak wywoływania jakichkolwiek reakcji alergicznych.

Cena protezy zębowej elastycznej zależna jest od liczby utraconych zębów oraz od rodzaju materiału z jakiego jest wykonana. Średnio koszt tego rodzaju protez wynosi:

Protezy zębowe zatrzaskowe (overdenture)

Overdenture to protezy zębowe na implantach lub naturalnych korzeniach zębów. Przymocowane są za pomocą zatrzasków, dzięki czemu są stabilnie umiejscowione w jamie ustnej, co zapobiega ewentualnemu przemieszczaniu się sztucznych zębów. Proteza zatrzaskowa wykorzystywana jest najczęściej w przypadku całkowitej utraty zębów przez pacjenta.

Proteza zębowa szkieletowa przygotowywana jest zazwyczaj w 2-3 etapach. Na początek stomatolog ściąga odcisk jamy ustnej i przygotowuje implanty lub elementy kostne, na których przymocowana będzie proteza. Po wykonaniu sztucznych zębów, są one mocowane przez stomatologa. Możliwość ściągania tego rodzaju protez przyczynia się do zwiększenia higieny jamy ustnej.

Cena tej protezy ruchomej zależna jest od materiałów, z których jest wykonana oraz od ogólnej jakości uzębienia pacjenta. Najprostsza proteza zatrzaskowa to koszt około:

Tymczasowe kosmetyczne implanty

Tymczasowe implanty zębowe to krótkotrwałe ale za to proste w użyciu rozwiązanie głównie o charakterze kosmetycznym. Warto pamiętać, że tymczasowy implant nie stanowi stomatologicznego wypełnienia zęba. Będzie to jednak bardzo dobre rozwiązanie gdy potrzebujemy szybkiej korekty wizualnej przed ważną imprezą lub innym wydarzeniem.

Samodzielne stworzenie implantu zajmuje zazwyczaj kilka minut. W przygotowanych zestawach znajdują się granulki, które należy podgrzać. Połączoną, ciepłą masę należy uformować na kształt zęba. W zależności od potrzeb może to być cały ząb lub jego ukruszona część.

Jedno opakowanie granulek służących do stworzenia implantu zazwyczaj wystarcza na stworzenie 10 całych zębów. Ich średni koszt wynosi około 40 zł, jest to więc najtańsze ze wszystkich rozwiązanie.

Które protezy zębowe na NFZ są refundowane?

W przypadku częściowej lub całkowitej utraty zębów warto wziąć pod uwagę możliwość dofinansowania sztucznych zębów przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Jedynym rodzajem stomatologicznego uzupełnienia braków w uzębienieniu, który jest refundowany przez NFZ jest proteza akrylowa.

Pacjent może ubiegać się o dofinansowanie protezy raz na 5 lat jeżeli:

• Brakuje mu od 5 do 8 zębów w jednym łuku zębowym, wtedy refundowana jest proteza ruchoma częściowa.
• Szczęka jest w pełni bezzębna, następuje wtedy dofinansowanie na protezę ruchomą całościową.

Warto pamiętać, że proteza akrylowa ruchoma to jedyny refundowany rodzaj sztucznego uzębienia. Istotny jest również fakt, że ograniczenie dofinansowania protezy raz na 5 lat nie obejmuje osób, które przeszły operację usunięcia nowotworu.

Ile kosztuje proteza zębowa? Cena zależy od wielu czynników

Zastanawiając się ile kosztuje proteza zębowa warto wziąć pod uwagę czynniki, które mogą wpływać na koszty konkretnych usług. Różnorodność oraz mnogość materiałów, z których wykonywane są nowoczesne protezy zębowe sprawia, że ich ceny mogą znacznie się od siebie różnić. Główne elementy, wpływające na wysokość cen to:

• Rodzaj protezy, w zależności od tego czy zdecydujemy się na protezę stałą czy ruchomą cena będzie inna. Znacznie bardziej ekonomiczną decyzją będzie wybór protez ruchomych, natomiast protezy zębowe stałe charakteryzują się zdecydowanie dłuższym czasem trwałości i wygodą.

• Materiał z jakiego wykonana jest proteza. Różne rodzaje protez zębowych charakteryzują się konkretnymi materiałami, z których są wykonywane. Protezy akrylowe będą na przykład znacznie tańsze niż te porcelanowe.

• Dodatkowe problemy i dolegliwości w jamie ustnej. Średnie ceny protez zębowych nie obejmują dodatkowego leczenia oraz ogólnego stanu jamy ustnej. Jeżeli zęby pacjenta, mimo ubytków, były zadbane i zdrowe, to koszt leczenia będzie znacznie niższy niż w przypadku zniszczonego, zaniedbanego uzębienia.

• Wielkość miasta oraz indywidualne ceny w gabinecie stomatologicznym. W większych miejscowościach zazwyczaj ceny są wyższe. Warto jednak porównać ceny, ponieważ często ulegają one zmniejszeniu ze względu na rosnącą konkurencję. Istotny jest również sam gabinet dentystyczny, jego położenie w mieście i to jacy specjaliści w nim pracują. Wszystkie te czynniki mogą wpływać na wzrost lub zmniejszenie cen konkretnych usług.

Jakie protezy zębowe polecają użytkownicy i stomatolodzy?

Zastanawiając się jakie są najlepsze protezy zębowe warto zastanowić się nad indywidualnymi potrzebami danej osoby. Według opinii stomatologów najlepsze ze względów zdrowotnych są rozwiązania stałe takie jak implany zębowe czy korona dentystyczna lub rozwiązanie ruchome zatrzaskowe. Ich stabilność w jamie ustnej oraz bardzo małe ryzyko wystąpienia powikłań i infekcji sprawia, że są uznawane za najbezpieczniejsze formy sztucznych zębów.

Ze względu na komfort użytkowania polecanym przez wielu użytkowników sposobem korygowania ubytków w uzębieniu są również protezy zębowe elastyczne. Charakteryzują się wysoką wytrzymałością na zniszczenia oraz pozwalają uniknąć nieprzyjemnych skutków, które czesto niosą ze sobą protezy ruchome. Czas adaptacji pacjenta do ich noszenia jest zwykle bardzo krótki ze względu na ich elastyczność i doskonałe dostosowywanie sie do jamy ustnej.

Podsumowanie

Różne rodzaje protez zębowych odpowiadają indywidualnym potrzebom pacjentów. Aby dokonać dobrego wyboru warto na początek skontaktować się ze stomatologiem. Lekarz z pewnością pomoże dobrać odpowiednią metodę leczenia oraz uzupełnienia ubytków w jamie ustnej, w zależności od stanu wyjściowego.

Źródła

• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4028797/
• https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0300571216301865?via%3Dihub
• https://www.sso.ch/fileadmin/pubmed/smfz-2013-11-01.pdf
• https://www.researchgate.net/publication/42387887_Acrylic_partial_dentures–interim_or_permanent_prostheses